CONDOR legerfiets MO-05 1945
 
21 januari 2019: Tja, als er 1 schaaap over de dam is volgen er meer. Nu een uit 1939. Kijk maar >>>
 
20 januari 2019: Erg lang duurt het niet zo zonder legerfiets. De volgende uit 1937 staat alweer in huis. Kijk maar >>>
 
Veel meer over deze fietsen is er te lezen op een andere pagina van deze site: STAAT HIER >>>
 
14 september 2017: Geen motorfiets maar gewoon een fiets. Maar geen gewone fiets. Dit is een Zwitserse legerfiets uit 1945. Tussen 1999 en 2014 heb ik die verzameld maar toen alles weer verkocht. Deze werd mij aangeboden door een plaatsgenoot en ik kon de verleiding niet weerstaan. Kijk en geniet van de foto's van deze onverwoestbare pedaalridder. Om een of andere reden heb ik hem na een jaar weer verkocht.
 
 
 
Wat weten we eigenlijk van deze fiets. Voor het gemak neem ik dat allemaal over van mijn andere site, de Condorclub Holland die inmiddels in de vriezer is geplaatst. De MO-05, want zo heet hij, is in principe ontwikkeld in 1905 en vrijwel ongewijzigd gemaakt tot ongeveer 1988 voor het Zwitserse leger. Aanvankelijk alleen door Condor maar later door nog zeven andere fabrieken. Waarom dat is moet gezocht worden in de structuur van de Zwitserse maatschappij. Zwitserland is opgedeeld in een aantal regio's en een aantal gebieden met een eigen cultuur en industrie. Die wilden in het kader van de eerlijke verdeling allemaal wat verdienen aan de enorme vraag van het leger.
 
 
De fiets heet "Ordonnanz Fahrrad MO 05". Niet te vertalen naar "Ordonnans Fiets MOdel 05". Dit klopt dus niet. De naam suggereert op deze manier dat de fietsen werden gebruikt voor het rondbrengen van berichten door een ordonnans. Het woord ordonnanz moet echter worden vertaalt naar "volgens voorschrift". In Zwitserland moet alles goed geregeld worden. Dus moesten de fietsen worden gemaakt "volgens voorschrift". Van het leger natuurlijk. Een ander model, de ARMEE, kan er daarom iets anders uitzien. De MO05 werd ingezet in speciale fietsbataljons. Ook de naam Officiersfiets is niet gestoeld op duidelijke gronden. De officieren reden mee in een motor met zijspan of gewoon lekker met de auto.
 
 
Voor de duidelijkheid en omdat ik nu eenmaal gek ben op de geschiedenis van een voertuig, een overzicht. Tot 1932 bleef het achterspatbord helemaal zwart en zonder achterlicht. In 1943 werd voor een betere herkenning het onderste deel van het spatbord wit geverfd. Tot 1944 was er naast de bandrem in het voorwiel een terugtraprem in het achterwiel. Na 1944 werden de fietsen voorzien van een trommelrem en de terugtraprem bleef gehandhaafd. Tot 1960 zat er rechts op de achteras een verlengde moer, een zogenaamde aufsteiger. Deze stamde uit de tijd dat het gebruikelijk was om op de fiets te stappen met je linkervoet op de "aufsteiger" en met de rechtervoet en paar duwtjes geven en op de fiets te springen. Werd al niet meer gebruikt sinds de jaren dertig.
 
 
Na 1932 kwam er een rond, rood achterlicht. De Adax-Katzenauge. Deze bleef tot 1950 gehandhaafd. Daarna kwam tot 1955 een wit "kattenoog". Pas in 1986 kwam het dynamo aangedreven voor en achterlicht op de radfahrer's fiets. Op de gewone dienstfietsen zat de dynamo al in de vijftiger jaren gemonteerd. Vanaf 1905 tot en met 1932 werd de frametas vaak aangepast. Hij bleef echter wel met de opening aan de linker kant. Net als het gereedschapstasje. Na 1932 werd de tas gesloten aan de rechterkant. De fietspomp zat eerst met twee eenvoudige klemmen op de horizontale framebuis. Later met een centrale klem. Na 1944 werd de pomp altijd links boven de tas gemonteerd. Van 1905 tot 1935 werd uitsluitend het fietszadel van de firma "Stefan" gebruikt. Daarna werd een zadel gebruikt die veel overeenkomsten vertoond met het toen gebruikelijke racefiets zadel.
 
 
Tot 1947 werden op het stuur nog hoornen handvatten gebruikt, die werden later vervangen door kunststof exemplaren. Tot 1961 had je de oude nummerplaten met een letter en daarachter en getal van vijf cijfers. Na 1961 werd het een rood plaatje met daarop een wit kruis en een M, daaronder een getal. 1001 waren de echte "radfahrer", 2001 waren de reserve fietsen of stadsfietsen, MV 4001 was voor de Militärverwaltung en 5001 werd gebruikt door de vestingswacht. Op de fietsen zat tot ongeveer 1910 een carbidlamp van het merk Rieman till daarna werden ze gemaakt bij Decker in Neuchatel, deze waren genummerd en voorzien van een een stempel (Zwitsers kruis). Deze werden gebruikt tot ver in de dertiger jaren.
 
 
Framenummer en jaartal maken het gemakkelijk om de fiets te dateren.
 
 
Het zadel is gelijk aan een racezadel uit die tijd en is eigenlijk weiig aangepast. Na 1993 werd een Nederlandse LEPPER gebruikt.
 
 
Er waren verschillende tandwielontwerpen waaraan de fiets te herkennen is. Behalve natuurlijk als het eenmaal vernieuwd is en dat is goed mogelijk na al die jaren. Dit is het CONDOR tandwiel.
 
 
Wat kwetsbaar maar meestal werk hij prima. Daaronder zit een moderne toevoeging in de vorm van een reflector.
 
 
Hier zie je goed hoe in 1944 bijna alle frames zijn aangepast om er een remtrommel in te kunnen zetten. De terugtraprem bleef gewoon in gebruik. De voorrem is een rubber blok dat op de band wordt gedrukt. In Engeland wordt die suicide-brake genoemd.
 
 
Voor de liefhebber nog wat cijfers: Gewicht 22.5 kilo, Lengte 1820 mm, Breedte 565 mm, Hoogte 1020 mm, Afstand wielassen 1140 mm +/- 10 mm, Zitplaatsen 1 persoon, Achterwielaandrijving ketting en geen versnellingen, Remmen voor: bandrem met hevel en remblok achter: terugtraprem (tornado?). Na 1944: extra trommelrem. Bouwjaren 1905 - 1981, Aantal ca. 68.000, in 1988 zijn er nog 500 geproduceerd met een goudkleurig kentekennummer. Producent Arsenal(?), Condor SA Courfaivre, Cosmos B.Schild & Cie AG Biel, Schwalbe AG Gebr. Ruegg Uster en Cäsar MFG (Maschinen Fabrik Grenchen). Het model Armee werd in wel 80 verschillende werkplaatsen geproduceerd.
 
 
Uitrusting:  U-vormig slot van het merk Cosmos. Koplamp van Messing en dynamo combi aan linker vorkpoot. Achterlicht met plaathouder van gegoten Aluminium. Tas met gereedschap onder zadelpen. Tas voor persoonlijke benodigdheden met zijtas aan de stang. Fietspomp met slang en kantelhandvat geklemd aan frame. Afhankelijk van de uitvoering een bagagedrager. Kentekenplaat onder zadel van aluminium op houten drager. Leren zadel (Armee heeft getordeerde veren). Bel van zwart gespoten messing. Spatlap op voorspatbord (leer of rubber)
 
 
Duideijke aanduiding dat het een "radfahrertruppe fahrrad" is die als reservefiets werd gebruikt.
 
 
De in 1944 ingevoerde trommelrem. Veel meer is te lezen op de site van de Condorclub-Holland
 
 
 
 
 
 

This site is designed and made by Ben van Helden copyright on all pages